De Nederlandse Obesitasstichting organiseerde op woensdag 29 september jl. het grote obesitas debat. Tijdens dit debat spraken (onderstaande) vertegenwoordigers vanuit diverse vakgebieden met elkaar over overgewicht en obesitas.
Te veel (lichaams)vet kan leiden tot meer dan 200 ziekten, zoals hart- en vaatziekten, vele vormen van kanker en depressie. Ook zorgt het ervoor dat je immuunsysteem minder goed werkt. 80% van de mensen die op de IC eindigen met covid heeft overgewicht.
De kraan staat wagenwijd open; elke dag komen er meer mensen bij met overgewicht. Echter, door de kraan dicht te doen krijgen we het reeds volgelopen bad niet leeg, meldt prof. dr. Liesbeth van Rossum. Collectieve preventie, een goede behandeling en het wegnemen van het stigma rondom overgewicht is noodzakelijk om zowel de kraan dicht te draaien als het bad leeg te laten lopen.
Zij benadrukt dat obesitas een chronische ziekte is en dit ook als dusdanig onderzocht en behandeld dient te worden. Bij andere ziekten wordt uitvoerig gekeken naar de oorzaak en wordt een behandeling op maat geboden, dat gebeurt bij obesitas nog onvoldoende.
Maatschappelijke verwaarlozing
Prof. dr. Jet Bussemaker stelt ‘… het vaste geloof in eigen verantwoordelijkheid is naïef. ‘In plaats van te spreken over de individuele verantwoordelijkheid kunnen we beter spreken van maatschappelijke verwaarlozing. De overheid moet maatregelen nemen ten behoeve van de volksgezondheid. Er moet meer aandacht besteedt worden aan de onderliggende problemen van overgewicht en obesitas. Het wordt tijd voor een offensief tegen maatschappelijke verwaarlozing,’ aldus mevrouw Bussemaker.
Rol van de supermarkten
Ir. Marc Jansen meldt dat supermarkten belang hebben bij gezonde klanten en dat zij hierin ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben.
Vanuit de supermarktenbranche wordt bijgedragen aan het terugdringen van overgewicht en obesitas door bv. de indeling van de gangpaden. ‘Je loopt bij binnenkomst eerst tegen het groente- en fruitschap aan‘. Waarop moderator, Tom van ’t Hek, direct reageerde met de uitspraak: ‘Maar je moet er ook weer uit.‘
Dhr. Jansen meldt dat er ook wordt gewerkt aan productverbetering, waarbij het vet-, zout- en suikergehalte in producten langzaam teruggebracht worden.
In het Nationaal Preventieakkoord is afgesproken dat supermarkten stoppen met voedselmarketing gericht op kinderen. Ook zijn er gesprekken gaande over het inrichten van onafhankelijk voedselonderwijs op scholen, maar hier moet de politiek eerst haar akkoord op geven. Hetzelfde geldt voor het invoeren van de Nutriscore.
Over de prijs van gezond voedsel meldt dhr. Jansen dat gezond voedsel al snel met ‘duur’ geassocieerd wordt, echter ‘Voor een relatief klein bedrag kun je een gezonde maaltijd op tafel zetten, als je bijvoorbeeld kiest voor diepvriesgroenten of conserven’.
*Website tip van het PON: https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/kopen-koken-bewaren/goedkoop-boodschappen-doen-10-beste-bespaartips-winkel-supermarkt.aspx
Meer geld voor preventie en scholing
Preventie en scholing zijn de twee pijlers waar D66 zich in de komende kabinetsperiode vooral op wil richten, meldt prof. dr. Peter van der Voort. Hier moet meer geld naartoe, en moet meer beleid op gemaakt worden, dan in voorgaande jaren. De overheid kan urgentie creëren.
Kinderen moet je in de jonge jaren lesgeven in voeding en beweging. Hen aanleren wat gezond leven is, welke keuzes zij maken en wat de consequenties hiervan zijn.
Minister van gezondheidszaken
Jean-Paul van Haarlem pleit voor een minister van gezondheidszaken. Een minister die niet alleen kijkt naar de zorg, maar ook naar de leefomgeving.
Ons zorgstelsel is met name ingericht op behandeling en te weinig op collectieve preventie. ONVZ heeft als taak om te adviseren, maar houdt zich ook bezig met leefstijlvoorlichting. ‘Zorgverzekeraars moeten zelf ook initiatief nemen op het gebied van collectieve preventie,’ aldus dhr. Van Haarlem.
Dit artikel is geschreven door Sue Rouwkema (projectsecretaresse en communicatiemedewerker van het Partnerschap Overgewicht Nederland).